1. Cửa trước không đốt đèn sân sau không sáng sủa
Theo đó, "tiền môn" có ý chỉ những người trưởng bối, bề trên trong gia tộc, gia đình. Còn "hậu viện" trong câu trên để chỉ con cháu đời sau trong gia đình. Còn "đèn" ở đây không chỉ là ánh sáng mà còn là biểu tượng của trí tuệ, phẩm chất tốt đẹp của con người.
Cổ nhân nhắc nhở tới việc "đốt đèn" hàm ý người đi trước bao gồm ông bà, cha mẹ luôn nhắc nhở phải tu sửa bản thân để làm tấm gương sáng cho con cháu đời sau. "Sáng sủa" ở đây là năng lượng trong sạch, không có tà khí.
Đừng bỏ lỡ: Cổ nhân dạy về cách quản lý tâm: Kết quả kỳ diệu hơn cả nhặt được vàng
2. Tưởng là dạy con hóa ra phải là tu dưỡng chính mình
Còn về khía cạnh nuôi dạy con cái, từ xưa tới nay, trẻ con luôn bắt chước theo cách chúng bố mẹ làm hơn là nghe theo những gì họ khuyên răn. Đơn giản là chỉ cần quan sát con mắng đứa nhỏ hơn sẽ thấy giọng điệu và cử chỉ nó giống hệt bố mẹ mình.
Thế nên người xưa mới căn dặn: Cửa trước không đốt đèn sân sau không sáng sủa.
Muốn con cháu đời sau có được tiền đồ xán lạn thì không phải cứ đổ tiền bạc cho nó được học trường tốt và danh giá hay phục vụ cho nó có cuộc sống vương giả là xong mà bố mẹ còn phải đồng hành trong quá trình tôi dưỡng đạo đức cho con trẻ.
Những đứa trẻ sinh ra trong gia đình có bố mẹ vô đạo đức, làm ra những sự tình đi ngược lại luân thường đạo lý thì con cháu đời sau sẽ rất khó có được tiền đồ tươi sáng. Thế nên điều quan trọng hơn nữa đó là chính mình phải tu dưỡng đạo đức, mẫu mực làm gương, lưu lại gia quy tốt đẹp cho con cháu noi theo.
Ông cực kỳ nghiêm khắc với bản thân, thời gian rảnh lúc nào cũng cố gắng đọc sách cổ, lúc nào cũng có tâm làm việc tốt. Trương Anh còn viết gia huấn “Thông huấn trai ngữ”, dạy con cái làm người phải “đọc kinh thư, bồi dưỡng đạo đức, nói năng cẩn trọng”.
Ông đã dùng lý niệm này để dạy dỗ con trai Trương Đình Ngọc của mình. Hai cha con ông hai đời làm quan cao, cũng được các Hoàng đế đương thời trọng dụng, được người đời kính trọng ca ngợi. Có thể nói Trương Anh thân làm cha và triều thần, về công hay về tư đều là tấm gương sáng cho Trương Đình Ngọc noi theo.
Ông tin rằng: “Kết giao với người, mỗi một lời một việc đều phải làm lợi cho người, đó là người thiện”.
Ông cũng dạy con rằng: “Nếu có thể nghĩ cho người khác nhiều hơn, làm việc có lợi cho người mà không làm việc tổn hại đến người thì đó là người tốt, người tích được đức, Thần Phật cũng sẽ che chở cho họ”.
Hoàng đế Ung Chính từng khen ngợi Trương Đình Ngọc: “Ông làm một ngày, người khác làm mười ngày cũng không bằng”.
Hoàng đế Càn Long cũng khen ngợi Trương Đình Ngọc: “Đã tài trí lại quang minh chính đại”. Có thể thấy, Trương Đình Ngọc được các Hoàng đế nhà Thanh rất tín nhiệm.