(Lichngaytot.com) Từ 8 chữ vàng của Vương Dương Minh giúp chúng ta nhận thức được rằng tất cả mọi sự việc thành công hay thất bại, cuộc sống có hiển vinh, phú quý hay không đều do cách chính mỗi chúng ta nhìn nhận và giải quyết.
Vương Dương Minh (1472-1529) tên thật là Thủ Nhân, tự Bá An, hay được người đời biết đến là Dương Minh tiên sinh. Ông là người văn võ song toàn - một nhà chính trị, nhà triết học, nhà tư tưởng xuất sắc thời nhà Minh.
Sinh ra trong một gia đình danh giá ở Dư Diêu, tỉnh Chiết Giang, năm 28 tuổi, ông thi đỗ tiến sĩ, sau này trở thành một vị tướng kiêm nhà văn xuất sắc.
Vương Dương Minh được gọi là một nhà hiền triết chủ yếu vì ông đã đưa ra khái niệm triết học quan trọng về “sự thống nhất giữa tri thức và hành động”, được ca ngợi là đóng góp lớn trong lịch sử triết học Trung Quốc.
Tư tưởng của ông nhấn mạnh mối quan hệ chặt chẽ giữa tri thức và thực tiễn, đồng thời cho rằng chỉ có đưa tri thức vào thực tiễn, chúng ta mới có thể thực sự hiểu tri thức. Triết lý “tri và hành hợp nhất” của ông không chỉ ảnh hưởng đến Nho gia mà còn ảnh hưởng đến các trường phái triết học khác.
Đặc biệt, 8 chữ vàng của Vương Dương Minh mà chúng ta cần khắc cốt ghi tâm bao gồm.
1. Chữ “Tâm”
Vương Dương Minh có câu: “Tâm ngoại vô vật, tâm ngoại vô sự, tâm ngoại vô lý, tâm ngoại vô nghĩa, tâm ngoại vô thiện”.
Điều này có nghĩa là mọi sự đều từ tâm mà ra, đó cũng là lý do ông chú trọng đến việc tu dưỡng cá nhân và tu hành, nhấn mạnh “Đạo và tâm là một”, đồng thời tin rằng có một mối liên hệ không thể tách rời giữa trái tim con người và tâm hồn, vũ trụ.
Ông tin rằng trái tim con người nên được kết nối với mọi thứ trên thế giới, và chỉ thông qua tu luyện nội tâm và tu hành, người ta mới có thể đạt đến cảnh giới “đại thành công và thánh thiện”.
Nói cách khác, một người muốn làm nên sự nghiệp lớn, tất cả mọi việc không thể tách rời chữ “tâm”.
Vào ngày đầu tiên khi Vương Dương Minh được lệnh làm quan tòa ở huyện Giang Tây, một nhóm người đã kéo đến khóc lóc xin giảm thuế. Sau khi tìm hiểu ông biết được sự thật, đó không phải là thuế hợp pháp do triều đình ban hành, mà chỉ là cái cớ để kẻ có quyền bóc lột dân thường. Ngay sau đó, ông tuyên bố loại thuế đó sẽ được bãi bỏ.
Vương Dương Minh sau khi nhậm chức đã thẳng tay xử lý những kẻ có ý đồ bất chính, mang lại sự yên ổn cho nhân dân. Nhờ thái độ khiêm tốn, không hống hách này ông được người dân kính nể, tôn trọng đến nhiều đời sau.
2. Chữ “Thuần”
Có câu: “Người sống ở đời là để ăn và uống”. Đây là quan điểm sống phổ biến hiện đại luôn tập trung vào việc hưởng thụ.
Ngày nay nhiều người bị béo phì, quá cân hay dễ mắc bệnh thường là người giàu có. Vì họ không giữ được tiết chế. Nếu ngay cả hình dáng thân thể còn không kiểm soát nổi thì làm sao có thể kiểm soát được cuộc đời của mình?
Chữ "Thuần" của Dương Mình là để nhắc nhở con người sống biết đủ, ăn gì cũng thấy ngon, uống gì cũng thấy thích. Hãy hiểu rằng, ăn uống là để thưởng thức chứ không phải chỉ để tồn tại.
3. Chữ “Gốc”
Cuộc sống này mọi người luôn thích thêu dệt để câu chuyện trở nên sinh động nhất, vì thế mà nhiều người bị mang tiếng xấu hoặc bị ca ngợi quá mức. Nhưng theo Dương Minh điều quan trọng là quay lại về gốc rễ vấn đề của mọi việc.
Sự thực hành tâm linh và sự trung thực và chính trực của ông đã trở thành một hình mẫu cho các thế hệ tương lai học hỏi. Vì vậy, ông được các thế hệ sau tôn vinh là “nhà hiền triết” và trở thành một phần quan trọng trong sự phát triển của văn hóa và triết học Trung Quốc.
Vương Dương Minh cho rằng không phải lúc nào chúng ta cũng có được những quyết định khôn ngoan nhưng cần biết nguồn gốc sự việc ra sao, miễn việc ta làm không hổ thẹn với trời đất, không hổ thẹn với bản thân, thì cuộc sống tự khắc vững vàng, an nhiên, tự do tự tại.
Có câu: "Một người có thể đi được bao xa, không phải được quyết định bởi đôi chân mà được quyết định bởi chí hướng". Còn theo Vương Dương Minh: "Không có chí, thiên hạ không thể làm nên chuyện. Dù trong tay biết trăm nghề, cũng phải có chí mới thành sự”.
Vì thế con người hơn nhau đôi khi ở chỗ có chí hướng hay không còn tài năng chỉ là thành phần hỗ trợ mà thôi. Vì thế Dương Minh rất xem trọng việc lập chí hướng trong đời người, bởi vì không có chí hướng sẽ không có động lực tiến bước, cũng khó có được thành công trong cuộc đời.
Một người phải đứng ở nơi cao thì mới có thể nhìn được xa, có ý chí hoài bão to lớn thì mới không tính toán được mất thành bại nhất thời, cuối cùng thực hiện được mục tiêu cao cả của mình.
Càng muốn có được thành tựu to lớn thì càng phải có chí hướng rõ ràng vì nó soi đường cho chúng ta vượt qua khó khăn, trở ngại. Giữ cho tham vọng của mình đủ lớn thì mới không bị gục ngã trên đường đời vì những chướng ngại vật.
5. Chữ “Nại”
Có "Chí" rồi phải có chữ "Nại" vì chẳng có con đường nào là đường tắt tới thành công cả. Ai muốn tìm đường tắt thì càng phải trả giá đắt.
Theo Vương Dương Minh cho rằng một người người muốn theo đuổi sự nghiệp đến cùng, công việc thu được hiệu quả, ắt phải có chữ "Nại".
Mọi thứ phải diễn ra qua từng bước nhỏ và từng hành trình một, thành công của một người đều phải trải qua một quá trình tích lũy lâu dài đầy chông gai và thất bại chứ không phải là chiến thắng chỉ sau một đêm.
6. Chữ “Chuẩn”
Một người có lối sống tùy tiện, tùy hứng thì khó mà thành công. Dù ở hoàn cảnh nào, càng muốn mọi chuyện có kết quả tốt, ít rủi ro, bạn càng phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Vương Dương Minh không chỉ là một học giả, mà ông còn là quân sư tài ba của triều đình nhà Minh, từng dẫn quân dẹp giặc cướp, chống giặc ngoại xâm, lập được công lớn. Điều này không hề là ngẫu nhiên, ông luôn chuẩn bị kỹ càng cho mọi thứ.
Trong nửa đời làm tướng cầm quân, ông chưa một lần thất bại, là do ông đều có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi ra trận. Để đạt được chiến thắng, Vương Dương Minh luôn tìm hiểu trước tình hình quân địch, và ông chỉ đem quân binh đi thảo phạt sau khi đã am hiểu rõ thế trận của đối phương.
Tài năng quân sự và tinh thần chiến đấu của ông cũng được các thế hệ sau ca ngợi và kính trọng.
7. Chữ “Mưu”
Không biết dùng "mưu" thực hiện các chiến lược thì việc khó thành, Vương Dương Minh nửa đời làm tướng cầm quân chinh chiến, đã thấu đáo được đạo lý này.
Một vị tướng có dũng khí nhưng không có tài mưu lược, dù có đạt được thành công nhưng cũng chỉ là nhất thời tạm bợ, cuối cùng cũng không thoát khỏi kết cục bi thảm. Điều này cũng giống như cuộc đời của các nhân vật lịch sử Hạng Vũ, Lữ Bố.
Tư tưởng triết học của Vương Dương Minh có quan điểm cho rằng “Tin ở người cũng tốt, nhưng tốt hơn là tin ở mình”. Quan điểm này nhấn mạnh, con người phải biết “lợi dụng” các mối quan hệ bên ngoài, nhưng bản thân nhất thiết phải học cách tự suy nghĩ.
Muốn đạt được những điều lớn lao, phải luôn đặt niềm tin vào bản thân, xem trọng các mối quan hệ, nhưng nhất định không được tôn sùng người khác một cách mù quáng.
8. Chữ “Kỷ”
Nghiêm khắc tự giác kỷ luật đối với bản thân mình, khoan dung đối đãi người khác là điều cần phải khắc cốt ghi tâm. Điều này rất khó làm được, nhưng chính vì khó mới trở thành con đường chạy suốt lịch sử cổ kim Đông Tây, đưa con người từ bình thường bước đến kiệt xuất.
Ngạn ngữ có câu: “Cầu người khác chi bằng cầu chính mình”. Ngụ ý câu này muốn khuyên răn chúng ta đừng quá phụ thuộc, ỷ lại vào người khác và trông chờ được người khác giúp đỡ khi gặp khó khăn.
Vương Dương Minh trong thực tế cũng là một người rất nguyên tắc, từng giữ chức Tỉnh Trưởng Phúc Kiến, mạnh tay trấn áp nạn tham nhũng ở địa phương, ông còn ban hành “Phúc Kiến tướng lệnh”, quy định quan lại phải thanh liêm chính trực, nghiêm chỉnh chấp hành, pháp luật, bảo vệ lợi ích của nhân dân.
Phong cách trung thực và chính trực này đã giành được sự tôn trọng, yêu mến và tin tưởng của mọi người, điều này trở thành một trong những lý do quan trọng khiến ông được gọi là thánh nhân.
Con người hiện đại cũng cần giữ bên mình 8 chữ vàng của Vương Dương Minh để soi sáng cho những thời điểm khó khăn của cuộc đời, vực dậy tinh thần của mình để bước tiếp bất kể thăng trầm có đến với mình như thế nào đi chăng nữa.
Xem thêm tin liên quan cùng chuyên mục: